ประวัติ ของ กิมไล้ สุธรรมมนตรี

ท่านผู้หญิงสุธรรมมนตรี เกิดเมื่อ พ.ศ. 2420 เป็นธิดาของขุนพัฒน์ (หอย เตชะกำพุช) นายอากรบ่อนเบี้ย กับนางเลี้ยบ เตชะกำพุช มีบ้านเดิมอยู่ที่สำเพ็ง กิมไล้เป็นคนใจดี ใจบุญมาตั้งแต่ยังสาว ทำบุญครั้งละมากๆ เช่นเห็นเรือหาปลาผ่านมา ก็สั่งซื้อและปล่อยปลาทั้งลำ ซ่อมวัดวาอาราม นอกจากนั้น กิมไล้ยังแต่งบทละครที่คณะปราโมทัยเคยนำไปจัดแสดงด้วย

วันหนึ่ง สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเทวัญอุไทยวงศ์ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการทรงนำตัวกิมไล้ ซึ่งขณะนั้นเป็นคุณกิมไล้ ไปเฝ้าสมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา แล้วก็มีการขอดูตัว ตามมาด้วยงานสมรสระหว่างเจ้าพระยาสุธรรมมนตรี (ปลื้ม สุจริตกุล) กับกิมไล้

ท่านผู้หญิงสุธรรมมนตรีถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2512 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงโปรดให้ตั้งศพที่ ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส และสวดพระอภิธรรมเป็นเวลา 7 วัน พระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2512